Niski indeks glikemiczny – czy dieta z niskim IG jest dobra tylko dla cukrzyków?
7.9.2021
Na cukrzycę typu 1 i 2 może cierpieć nawet 10% populacji. Odpowiednie odżywianie i edukowanie społeczeństwa odgrywają kluczową rolę w leczeniu tej choroby. Osoby z cukrzycą muszą zdawać sobie sprawę z tego, jak niektóre pokarmy wpływają na poziom cukru we krwi. Cukrzykom zaleca się spożywanie produktów o niskim indeksie glikemicznym. Co on właściwie oznacza i czy taka dieta jest odpowiednia tylko dla chorych?
Cukrzyca i IG
Cukrzyca jest chorobą przewlekłą, w której kluczową rolę odgrywa hormon insuliny. Działa on jak klucz, pomagając cukrowi z pożywienia dostać się do komórek organizmu, które wykorzystują ten związek jako energię. U osób z cukrzycą proces ten jest zaburzony, a cukier z pożywienia pozostaje w krwiobiegu. Jego podwyższony poziom po dłuższym czasie może uszkadzać naczynia krwionośne i narządy.
Zdecydowana większość produktów spożywczych wpływa w pewnym stopniu na poziom cukru we krwi, a o skali tego działania informuje indeks glikemiczny. IG wskazuje na potencjał węglowodanów w żywności do podnoszenia poziomu cukru we krwi w porównaniu z żywnością referencyjną, jaką jest czysta glukoza. I tak wyróżnia się produkty o:
- wyższym IG, które powodują gwałtowny wzrost i spadek poziomu cukru we krwi;
- niższym IG, które powodują mniejszy wzrost i stopniowy spadek poziomu cukru we krwi.
Jakie produkty mają niski indeks glikemiczny?
Znając zasadę działania cukrzycy i problemów, jakie generuje, można zrozumieć, dlaczego chorzy powinni przyjmować pokarmy o niskim indeksie glikemiczny. Dieta pudełkowa dla cukrzyków skomponowana jest w taki sposób, aby zarówno wzrost, jak i spadek poziomu cukru we krwi następował powoli – daje to czas organizmowi do właściwego przetworzenia tego związku.
Niektóre z typowych niskoglikemicznych pokarmów to m.in.:
- większość warzyw (np. brokuły, kalafior, bakłażan, cukinia, grzyby),
- większość owoców (np. jabłka, gruszki, awokado, truskawki, pomarańcze, żurawina),
- otręby owsiane,
- makaron pełnoziarnisty,
- pełnoziarnisty chleb,
- chleb na zakwasie,
- jogurt naturalny,
- mleko sojowe,
- orzechy,
- jajka,
- ryby i skorupiaki,
- oliwa z oliwek.
Korzyści z diety o niskim IG
Spożywanie produktów o niskim IG jest pierwszym zaleceniem lekarzy w przypadku zdiagnozowania cukrzycy. Dzieje się tak, ponieważ taka dieta pozwala „utrzymać w ryzach” poziom cukru we krwi, co jest na początku niezwykle istotne, ponieważ pozwala ustalić dawkę leków czy ogólnie konieczność ich przyjmowania. Sięganie po artykuły z niskim IG jest też jedną z rzeczy, którą chorzy mogą faktycznie kontrolować i zdecydować się np. na catering dietetyczny dla cukrzyków czy odpowiednie produkty w sklepach.
Z medycznego punktu widzenia istnieje wiele dowodów na to, że dieta o niskim IG pomaga poprawić poziom HbA1C i cholesterolu o wysokiej gęstości (HDL). Może także zniwelować stan zapalny, obniżyć masę ciała, BMI, poziom cholesterolu nie-HDL i trójglicerydów.
Badania wskazują, że osoby z dietą o niskim IG odnotowują nie tylko ogólną poprawę poziomu cukru we krwi, ale także zmniejszenie tkanki tłuszczowej i stanu zapalnego. Produkty o małym indeksie glikemiczny mogą być więc pomocne w przypadku zrzucania zbędnych kilogramów, więc powinny się nimi zainteresować osoby, które chcą schudnąć.